in English 
en français 
auf Deutsch 
Dziewiątego dnia Plenerów Film Spring Open Jagoda Szelc spotkała się z uczestnikami warsztatów filmowych po pokazie swojego drugiego pełnometrażowego filmu “Monument”, który przyniósł jej Nagrodę Specjalną Jury na 43. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni za „nowatorską narrację filmową i konsekwentne podążanie własną drogą twórczą”. Jest to film dyplomowy studentów Wydziału Aktorskiego Szkoły Filmowej w Łodzi i jak określiła sama autorka “nie jest projektem ani zwykłym filmem, ale ważnym etapem domknięcia zarówno dla mnie i dla nich”. Wiodącym tematem spotkania było tworzenie filmu w kontekście bardzo ograniczonego budżetu. Młoda, ale już uznana reżyserka podzieliła się ze słuchaczami doświadczeniami związanymi z dokonywaniem możliwie najlepszych artystycznych wyborów z uwzględnieniem korzystania ze środków finansowania produkcji w najbardziej wydajny sposób.
Pierwszą z poruszonych kwestii był wybór właściwych lokacji, dokonywany przy pomocy skautera już na etapie preprodukcji. Konieczne okazuje się założenie cezury, że miejsca muszą bezwzględnie pasować, gdyż pozwala to na ograniczenie ryzyka do minimum, zwłaszcza w przypadku krótkiego okresu zdjęciowego. “Lokacje zawsze niosą ze sobą trudność. Rolą reżysera jest podejmowanie jak najlepszych decyzji w myśl zasady, że jeżeli są wątpliwości, to znaczy, że nie ma wątpliwości.” Następnym elementem o szczególnym znaczeniu jest faza konstruowania zespołu współpracowników. “Wszyscy ludzie muszą mieć poczucie, że zostali wybrani do projektu, żeby nie musieli czegoś ciągle udowadniać, ale mogli skupić się na rzetelnej pracy”. Podejmowanie odpowiednich decyzji w początkowej fazie prac, zdaniem Szelc pozwala uniknąć wielu problemów oraz zapewnia spokój na planie. Poznanie się z zespołem jeszcze przed rozpoczęciem zdjęć jest kolejnym ogromnym ułatwieniem w sytuacji, gdy każda minuta jest na wagę złota, nawet przy założeniu, że praca na planie będzie przebiegała według wcześniej ustalonego harmonogramu.
Przemyślany wybór współpracowników i jasny podział zadań na planie jest ogromną składową sukcesu przy tworzeniu filmu. „Nie pracujcie nigdy z toksycznymi ludźmi. Naprawdę się nie opłaca. Zwłaszcza przy debiucie.”
Szefowie pionów powinni być zdolni do samodzielnego podejmowania decyzji, bez konsultowania każdej najmniejszej kwestii z reżyserem. Drugi reżyser zaś musi być jak doppelganger reżysera. Jego zadaniem jest organizacja planu tuż przed rozpoczęciem zdjęć, pośredniczenie między reżyserem a pionem produkcyjnym, “timingowanie” ujęć oraz wspieranie reżysera w kontaktach z aktorami, dlatego musi być to osoba doświadczona o ogromnej inteligencji emocjonalnej. Montażysta jako znacząca dla ostatecznego kształtu dzieła postać, musi być obecny na planie, ale należy pamiętać, że nie może on pracować cały czas, ponieważ też jest artystą i jego spojrzenie musi być “świeże”. Otoczenie się odpowiednimi współpracownikami pozwala na zachowanie jak największej ilości energii, która jest towarem deficytowym przy tworzeniu dzieła pełnometrażowego.
Kolejnym istotnym zagadnieniem jest komunikacja między członkami zespołu, której zasady muszą być ustalone podczas spotkania produkcyjnego, a następnie bezwzględnie przestrzegane, gdyż “robienie filmu to wejście w bardzo trudne warunki z ludźmi i nie można zespołowi podwyższać poziomu stresu. Ludzie muszą się porozumiewać między sobą w sposób konkretny, co wpłynie na niewchodzenie sobie wzajemnie w kompetencje, ponieważ chaos absolutnie nie jest waszym sprzymierzeńcem”. Wszystko zaczyna się od operowania językiem szacunku i wyrobienia dyscypliny właściwej komunikacji międzyludzkiej. “Bądźcie dla siebie życzliwi. Popełniajcie błędy, ale nie ukrywajcie ich. Nie należy szukać winnych, ale skupiać się na natychmiastowym rozwiązywaniu problemu”. Zrozumienie, że wszyscy na planie są równoważni pozwala na budowanie prawidłowej hierarchii, ale jest to możliwe jedynie w oparciu o wiarygodność. Zadaniem reżysera w tej sytuacji jest jednak balansowanie kwestii przepływu informacji, ponieważ “najgorsze, co się może stać to, że ludzie będą bali Ci się coś powiedzieć i najgorsze też, jeżeli wszyscy będą chcieli powiedzieć Ci wszystko.”
Pod względem organizacyjnym konieczne jest też spotykanie się co najmniej dwa razy w tygodniu w celu ustalenia tzw. kalendarzówki, gdzie “rola reżysera polega na tym, by wiedzieć, które sceny w jeden dzień są niemożliwe do zrealizowania ze względu na ograniczoną ilość zasobów intelektualnych na każdy dzień, dlatego rozsądnym będzie zrobienie maksymalnie trzech trudnych scen w ciągu jednego dnia zdjęciowego.” Ponadto dobrym rozwiązaniem jest przeprowadzenie testu wśród członków zespołu, który pozwoli ustalić czy cała grupa zmierza w tym samym kierunku, wykonując ten projekt.
Zarządzanie kryzysem jest niezwykle cenną umiejętnością, jaką młodzi adepci sztuki filmowej muszą nabyć, ponieważ “kryzys i tak nadejdzie, ale jeśli wiesz, co robisz i ludzie, którzy z tobą pracują też wiedzą, co robią, to nie ma problemu. Jeśli przyjmiemy kryzys za pewną oczywistość, to nie należy się martwić, gdyż z reguły radzimy sobie lepiej, niż myślimy, że sobie radzimy. Odwagi!”. Dbanie o budżet jest jednak najbardziej kluczową kwestią, o którą należy się martwić na każdym etapie pracy twórczej i jak radzi reżyserka “jeżeli nie umiecie pisać filmów pod budżet, to się w ogóle za to nie zabierajcie.”
Ostatnimi tajnikami pracy nad filmem, jakie wyjawiła autorka “Wieży jasny dzień” są konsekwencja i profesjonalne podejście, a także pilnowanie procedur na bieżąco. Jagoda Szelc jawi się jako bardzo świadoma, dojrzała i wyważona twórczyni, która ujmuje materię związaną z pracą filmowca nie tylko holistycznie, ale także wielopłaszczyznowo, co bez wątpienia pozwoli jej na zajmowanie mistrzowskich pozycji w rejonie sztuk audiowizualnych. Tak odważnego i nowatorskiego podejścia do pracy twórczej życzymy wszystkim filmspringersom.
Płatności na stronie obsługiwane są przez:
